نقاله یا کانوایر (Conveyor) بخشی از سیستم‌های انتقال و ذخیره‌سازی مواد در صنعت است. دستگاه تسمه نقاله کمک شایانی به اتوماسیون سازی صنعت کرده است و سبب می شود زمان بندی کردن تولید آسوده تر انجام گیرد. کانوایر ها می تواند به صورت نواری و تسمه ای باشند. ماهیت هردو یکی است اما در کاربرد با یکدیگر اختلافاتی دارند. یکی از تفاوت های دستگاه نوار نقاله با تسمه نقاله ها در سطح جابجایی آن ها است. در تسمه ها سطح یکپارچه ای در حال حرکت است که در نوع نقاله نواری ممکن است این سطح دارای فاصله باشد.
انواع نوار نقاله
سیستم محرک یا انتقال در نقاله ها توسط یک درایور یا الکتروموتور انجام می گیرد. این ماشین ها می تواند به صورت زمنی و هوایی و حتی در شیب های مختلف طراحی شوند. معمولا از تسمه نقاله هایی که سطح صاف دارند در تولید و مونتاژ استفاده می شود. تسمه های آج دار و V شکل نیز برای حمل مواد در شیب های ملایم استفاده می شود.
> همچنین بخوانید: نوار نقاله چیست
جنس تسمه نقاله
در یک سیستم تسمه نقاله سطحی که مواد روی آن قرار می گیرد بر اساس شرایط کاری ویژگی های مختلفی دارد. گاهی حرارت به قدری است که می بایست تسمه ها مقاومت به آتش سوزی داشته باشند که به آن ها تسمه های تفلونی گفته می شود. گاهی به روی تسمه ها مواد اسیدی حمل می شود که باید این ویژگی نیز مد نظر قرار گیرد. مقاومت به سایش و خوردگی نیز از ویژگی های مهم است.
انواع تسمه نقاله
تسمه ها را می توان از حیث سطح جابجایی به سه دسته زیر تقسیم بندی کرد:
- مقعر: تسمه آن بر روی هرزگردهای مایل یا سطح مقعر دیگری قرار می گیرد که سبب خم شدن لبه های تسمه می گردد.
- مسطح: نوع ساده و اولیه تسمه می باشد که در خطوط منتاژ و اتصال به سایر ماشین آلات تولید نظیر دستگاه شرینک پک اتوماتیک استفاده می شود.
- زیپ شده : لبه های آن همانند زیپ در یکدیگر می روند و در هنگام حمل شبیه به لوله بسته می شود.
تسمه نقاله پارچه ای
نوعی از تسمه ها لایه بالایی آن از پارچه، الیاف کتان یا پلی استر ساخته می شوند. این تسمه ها به دلیل سازگاری با مواد غذایی و دارویی در صنایع بهداشتی و انواع شیرینی جات مانند بیسکویت ، کلوچه و نان فانتزی کاربرد فروانی دارد.
تسمه نقاله لاستیکی
گاهی داخل این تسمه ها از القاف نخی و حتی فلزی نیز استفاده می شود که به آن منجید گفته می شود. این ویژگی سبب افزایش دوام تسمه نقاله می گردد. به دلیل مواد شیمیایی به کار رفته در این نوع تسمه ها از آن ها در صنایع دارویی و خوراکی استفاده نمی شود. تسمه نقاله لاستیکی در انواع صاف و انواع آجدار (V شکل و گریپ) تولید می شود.
تسمه نقاله پی وی سی
بهترین جایگزین تسمه نقاله الستیکی استفاده از تسمه های PVC است. این مواد سازگاری خوبی با مواد خوراکی دارند. تسمه نقاله پی وی سی را می توان به صورت مدولار نیز تولید نمود. تنوع در رنگ و ضخامت و … سبب شده در بازا ایران استفاده فراوانی از این نوع تسمه شود. دو بخش اصلی تسمه پی وی سی بافت نخ موجود در آن و پی وی سی است. تار و پود بافته شده در این تسمه ها می تواند الیاف پلی استر، کتان و یا ترکیبی از هردو باشد.
