تاریخچه بوجار
زدون خاک، برگ، ریشه پوسیده گیاهان و ناخالصی های حبوبات و غلات و سپس درجه بندی کردن دانه ها را بوجار کردن می نامند. این کار در قدیم به کمک باد انجام می گرفت. کارگران مزرعه با به کمک چنگک دانه های جو یا گندم را به هوا پرتاب کرده تا پوسته به کنار ریخته شده و از دانه ها جدا سازی شود.
امروزه این کار به کمک ماشین بوجاری انجام می گیرد. در حال حاضر کارخانه هایی که نیازمند فرآیند بوجاری هستند به کمک تجهیزات ماشینی و اتوماتیک، حجم خیلی بیشتری از این مواد غذایی را بوجار می کنند.
دستگاه بوجاری چیست؟
دستگاه بوجاری ( winnow machine ) توسط فشار هوا و حرکات مکانیکی گرد و غبار موجود در حبوبات را برطرف کرده و برای منتقل کردن به مراحل بعدی نظیر پولیش کاری، وزن کردن و بسته بندی آماده می سازد. توسط فن های تعبیه شده ناخالصی های سبک جداسازی شده و سپس به کمک الک کردن بر اساس اندازه های مشخص مواد خالص سازی می شوند.
این دستگاه قابلیت پاک سازی ۵۰۰ کیلوگرم حبوبات و غلات را دارد. در دستگاه بوجاری مواد در چهار مرحله با توجه به اندازه و وزن تا ۹۸.۵ درصد پاکسازی می شوند.
بخش های دستگاه بوجاری
این ماشین از پنج بخش اصلی تشکیل شده است که به اختصار شامل موارد زیر است:
- شاسی دستگاه: وزن کلی بخش ها بر روی این قسمت سوار می شود.
- مخزن: اولین بخشی که مواد وارد دستگاه می شود مخزن است. خروجی مخزن توسط دریچه تنظیم کنترل می شود تا مقدار مناسب و یکنواختی از مواد وارد واحدهای تمیز کننده شود.
- محفظه باد: میزان باد با توجه به وزن غلات و ناخالصی ها تعیین می شود.
- واحدها غربالی: شامل بازوهای لنگ و دو واحد تمیز کننده است که خلاف یکدیگر لرزش می کنند. کف واحد های غربالی مانند سینی است که مواد روی آن قرار می گیرد.
- استوانه های حفره دار: همانند الک هایی به منظور یکسان سازی حبوبات و غلات از نظر شکل و اندازه هستند. در اصل تفکیک دانه ها در بخش استوانه های حفره دار انجام می گیرد.
- الکتروموتر: معمولا در دستگاه بوجار از ۳ الکترو موتور استفاده می شود. یکی برای راه اندازی باد و حرکت غربالگرها، یکی برای راه اندازی غلتک مخزن ورودی بذر و نقاله های مارپیچی و یک الکتروموتر دیگر برای حرکت استوانه های حفره دار و برس های تمیز کننده.